Güneş gözlüğü yalnızca bir moda unsuru değil, aynı zamanda göz sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Elektromanyetik tayfın insan gözü tarafından ortalama 400-700 nm aralığı görünür ışık olarak adlandırılır. Görülebilen ışığın yanında birçok ışın dalga boyuna sahip elektromanyetik tayfta güneş ışınları vardır. Bu ışınlar yeryüzüne ulaşmadan atmosferdeki ozon tabakası tarafından büyük bir oranda filtrelenir. Milyonlarca yıldır bu duruma uyum sağlamış olan bizler ve esas olarak atmosferin saydam olduğu frekans aralığını görecek şekilde evrimleşmişiz. Peki ya ozon tabakasından yeryüzüne ulaşan ışınlar?

Gün ışığının olduğu her aydınlık ortamda ultraviyole vardır. Ultraviyole de kendi içerisinde UV-A, UV-B ve UV-C olarak üçe ayrılır. En kısa dalga boyuna sahip ve en tehlikeli olan UV-C, ozon tabakası tarafından tamamı filtrelenerek yeryüzüne ulaşması engellenir. Ancak 320-400 nm dalga boyuna sahip UV-A ve 290-320 nm dalga boyuna sahip UV-B, yeryüzüne ulaşıp kalıcı güneş yanıklarına ve gözlerde yanmaya sebep olurken aynı zamanda geri dönüşü olmayan prematüre katarakt, yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi uzun süreli hasarlar oluşturabilir. Cildimizi korumak için nasıl güneş kremleri kullanıyorsak, sağlığımız için de gözlerimizi UV ışınlardan korumamız gerekir.

Gözümüzün doğal koruyucu mekanizmaları vardır. Bunların en başında göz bebeklerimiz ve göz kapağı gelir. Göz bebeklerimiz ışığa maruz kaldığında küçülür, karanlıkta büyür. Güneşe çıkan birinin göz bebekleri küçülür ve gözün içerisine girmeye çalışan zararlı ışınları keser. Güneş gözlüğü ise yalancı bir karanlık ortam etkisi yaratır. Eğer güneş gözlüğünün camı UV filtresi içermiyorsa gözlüğün oluşturduğu karanlık ortam etkisi nedeniyle gözbebekleri büyür. Bu da birçok zararlı ışının normalden daha fazla göze ulaşmasına yol açar. Dolayısıyla UV filtresi olmayan, cadde üzerinde satılan güneş gözlüğünü hiç kullanmamak göz sağlığınız için daha doğrudur. Çünkü gözünüz kendisini daha iyi koruyacaktır.

Unutmamak gerekir ki, günün belli saatlerinde (11.00-15.00 arası), yaz aylarında, UV endeksi daha yüksekken, belli başlı ortamlarda UV yansıması %80’e varan oranlarda artar. (Çim %1, Kum %80, Deniz %20, Kar %80)

UV filtreli güneş gözlüklerinin yanında polarize filtreli güneş gözlükleri de vardır. İçerisindeki film tabakası sebebiyle yalnızca dikey ışınlara izin vermekte, hayatta sık karşılaşılan yatay yansımaları ve parlamaları engellemektedir. Birçok alanda avantajı olduğu gibi dezavantajı da vardır. Özellikle balıkçılarda ve denizcilerde suyun yüzeyindeki yansımaları engellediği için daha rahat görüş imkanı tanır. Uzun süre araba kullanan kişilerde ise karşıdan gelen araçların farlarının parlaması gözü rahatsız etmez. Dezavantajı da kış sporu yapanlara ve LCD ekranlara sürekli bakan kullanıcılar için bakışta zorlaştırıcı etkisi vardır.

Güneş gözlüğünün camının kalitesini dışardan anlamak güçtür. Yalnızca polarize güneş gözlüklerini tanımak mümkündür. Güneş gözlüğünün polarize olup olmadığını anlamak için optisyenlik müesseselerinde testler vardır. Gözlüğü takıp gösterilen resme bakıldığında farklı ve net görüntü elde edilmesi gerekir. Bu camın polarize filtreli olduğunun ispatıdır. Diğer yandan polarize özelliği olduğundan emin olduğunuz güneş gözlüğünü diğerine dik açıyla tutup baktığınızda hiçbir şey görünmeyecektir. Bu test de güneş gözlüğünün polarize özelliği olduğunu gösterir.

Unutulmamalıdır ki; polarize özelliği, güneş gözlüğünün kalitesini belirleyen bir unsur değildir. Güneş gözlüğünde birçok dünya markası gözlüklerini polarize özelliğinde üretmez. Güneş gözlüğünün polarize özelliğinin olmaması, güneş gözlüğünü kalitesiz yapmaz.

Sokakta ya da pazarda satılan güneş gözlüklerinden uzak durulması gerekir. Güneş gözlüğü mutlaka bir optisyenden alınmalıdır. Günümüzde optisyenlik müesseselerinde çalışan kişilerin çok azı optisyenlik okuluna gidip diploma almıştır. Optisyenin diplomasının duvarda asılı olması gerekir. Gittiğiniz optikte diplomadaki fotoğrafa dikkat edilmeli ve o kişiden hizmet alınmalıdır.¹